Özel Sektörde Çalışan İş Güvenliği Uzmanlarının Yaşadığı Zorlukların Mesleki Öz- Yeterliliklerine Etkisinin İncelenmesi
Özet Görüntüleme: 94
/ 
PDF İndirme: 36
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10432768Anahtar Kelimeler:
İş Güvenliği Uzmanları, Mesleki Zorluklar, Mesleki YeterlilikÖzet
Bu araştırmanın amacı, özel sektörde çalışan iş güvenliği uzmanlarının karşılaştıkları sorunların, mesleki öz-yeterliliklerine etkisini incelemektir. İstanbul ilinde en az 1 yıldır özel sektörde aktif çalışan 63 kadın, 79 erkek olmak üzere toplam 142 iş güvenliği uzmanları örneklem grubumuzu oluşturmaktadır. Araştırmada, Aksoy (2019) tarafından geliştirilen “iş güvenliği uzmanlarının sorunları ölçeği” kullanılmıştır. Ölçek temel ve organizasyonel zorluklar olarak iki bölümden oluşmaktadır. Temel zorluklar; yasal zorluklar, çalışanların katılım isteksizliği, hukuka dayalı zorluklar, çalışanların bilgisizliği, kaynakların sağlanamaması, işverenin yeterli farkındalığının olmaması gibi 6 alt boyuttan oluşmaktadır. Aksoy [1] tarafından geliştirilen “mesleki öz- yeterlilik ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 21.0 programı kullanılmıştır. Veriler dağılım normalliği gösterdiğinde Frekans Analizi, Korelasyon ve Regresyon analizleri kullanılmıştır.
Sonuç olarak, araştırmaya katılan iş güvenliği uzmanlarının yaşadığı sorunların, mesleki öz yeterliliklerini %17 etkilediği söylenebilir. Veriler, örneklem yerine evrenden üretilmiş olsaydı toplam varyansın %13’ ünü açıklıyor olacaktı. İş güvenliği uzmanlarının mesleki öz yeterliliğini en fazla “kaynakların sağlanamaması” sorunu etkilemektedir. Diğer değişkenlerin etkisi ise anlamsızdır.
Referanslar
Ş. Aksoy, The Relatıonshıp Between Challenges of Occupatıonal Safety Specıalısts, Psychologıcal Safety, Professıonal Self – Effıcacy Belıef and Proactıve Work Behavıor. Istanbul Bılgı Unıversıty, Instıtute of Socıal Scıences, Organızatıonal Psychology Master’s Degree Program, İstanbul, 2019.
G. Korkut, A. Tetik, 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun Getirdiği Yenilikler ve Temel Sorunlar. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18 (3), s. 455- 474, 2013.
A. Bandura, Self-Efficacy (The Exercise of Control), New York: W. H. Freeman and Company. 1997.
B. Çetin, Yeni Ilköğretim Programı (2005) Uygulamalarının Ilköğretim 4. ve 5. Sınıf Öğrencilerinin Öz-Yeterliliklerine Etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(25), 130-141, 2009.
F. Yıldırım, İ.Ö. İlhan, Genel Öz Yeterlilik Ölçeği Türkçe Formunun Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, 21(4), 301-308, 2010.
E. Özerkan, Öğretmenlerin Öz-Yeterlik Algıları Ile Sosyal Bilgiler Benlik Kavramları Arasındaki Ilişkiler. Yüksek Lisans tezi. Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2007.
N. Karasar, Bilimsel Araştırma Yöntemi (24. bs.). Ankara: Nobel Yayıncılık, 2012.
N. Karasar, Araştırmalarda Rapor Hazırlama. Ankara: Nobel Yayıncılık, 2004.
R. D. Cook, S. Weisberg, Residuals and Influence In Regression. New York: Chapman and Hall, 1982.
C. F. Dormann, J. Elith, S. Bacher, C. Buchmann, G. Carl, Carré, J.R. García Marquéz, B. Gruber, B. Lafourcade, P.J. Leitão, T. Münkemüller, C. McClean, P.E. Osborne, B. Reineking, B. Schröder, A.K. Skidmore Zurell D., Sven, Lautenbach, S. Collinearity: a review of methods to deal with it and a simulation study evaluating their performance. Ecography, 36(1), 27-46, 2013.
T. Karakaya, İş Güvenliği Uzmanlarının Çalışma Yaşamı Özellikleri, İş Stresi ve İş Güvencesizliğinin Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 2018.
S. Orhan, E. Özkan, S. Uysal, Dışarıdan İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmeti Sağlama Modellerinden Biri Olarak Türkiye'de Uygulanan Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi Hizmetlerinin Etkinliği: Örnek Bir Uygulama. İşletme Bilim Dergisi, 5(3), 207-234, 2017.
P. Abdal, M. Çakır, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Mücadelesinde Profesyoneller Üzerine. Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi. 27-34, 2018.
A. E. Toyoğlu, İş Güvenliği Uzmanlarının İş Tatmin Düzeyini Etkileyen Bireysel Faktörlerin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Karaman, 2022.
B. Gül, Bankacılık Sektöründe Performansa Etkisi Açısından İş Tatmini: Bir Kamu Bankası İş Tatmini Araştırması. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Ankara, 2021.
D. Gür, Özelleştirmenin İş Tatmini Üzerine Etkisi: Kütahya Şeker Fabrikası A.Ş. Uygulaması. Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya, 2006.
S. Albayrak, H. Tuna, İş güvenliği kültürünün un sanayi sektöründe çalışanların güvenlik performansına etkisi (Konya ili örneği). Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 32, 160-166, 2021.
S. Çıkmak, Y. Biçen, F. Aras, İş Güvenliği Uzmanlarını Etkileyen Faktörlerin Risk Analizi ve Değerlendirme Süreçleri Üzerindeki Bağıl Etkilerinin Değerlendirilmesi. TÜBAV Bilim Dergisi. 11(4). 22-33, 2018.
S. Aytaç, G. Akalp, A. Gökçe, İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanlarının İşe Bağlı Stres ve Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 30(5). 1207-122, 2016.
S. Aytaç, T. Engin, E. İmanlı, İş Güvenliği Uzmanlarının İşe İlişkin Duygusal İyi Oluş Hali, Mutluluk ve Yaşam Tatmini İlişkisi. Yaşar Üniversitesi E-Dergisi. 15(60). 746-758, 2020.
M. Tülü, İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetlerinde İSG Profesyonellerinin Algı ve Beklentileri, İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanlık Tezi, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, Ankar, 2014.
B. Namal, H. Kanber, M.V. Kavas, İş güvenliği uzmanlarının ücretlerini denetledikleri kurumlardan almaları nedeniyle karşılaştıkları etik sorunlar. Türkiye Biyoetik Dergisi, 3(3), 146-164, 2016.
Z.B. Takaoğlu, E.Ç. Kaya, N.Ö. İri, İş güvenliği uzmanlarının yaşadığı sorunlar. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(2), 1-9, 2018.
Ö. Ekizoğlu, Investıgatıon of the Relatıonshıp Between Stadıum Securıty Staff's Safety Awareness, Safe Behavıor and Work Motıvatıons, International Journal of Eurasian Education and Culture , 8(20), 416-443, 2023.
A.Ş. Köroğlu, İSG Uygulamalarında Kullanılan Paket Programların ve Bu Programların İş Güvenliği Uzmanlarının Stres Seviyesine Etkisinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. Adana, 2022.
İndir
Yayınlanmış
Sürüm
- 2024-01-17 (2)
- 2023-12-26 (1)
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 International Journal of Medicine and Occupational Health and Safety Sciences
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
